Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Garanié-de-tout-l'an
Matthiola fruticulosa
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Matthiole en buisson, Matthiole sous-ligneuse.
Descripcioun :Lou garanié-de-tout-l'an es uno pichoto planto lignouso, drecho emé de fueio primo e cuberto de proun de péu. Trachis dins li sablo douloumitico e li marlo. Se recounèis en flour qu'aquéli soun bèn bello e óuriginalo amé si petalo oundado (de 12 à 28 mm) de coulour proun diferènto de cop. Li boudousco an de 3 à 12 cm emé de baneto chanjadisso. Li grano soun alado.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 40 (50) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Matthiola
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à Juliet
Liò : Sablo
- Marlo
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Matthiola fruticulosa (Loefl. ex L.) Maire, 1932
(= Matthiola tristis (L.) R.Br., 1812 )